İNTERNET ALIŞVERİŞLERİNDE TÜKETİCİNİN CAYMA HAKKI
İNTERNET ALIŞVERİŞLERİNDE TÜKETİCİNİN CAYMA HAKKI
İnternet hayatımızın her alanında önemli yer kaplamaktadır .Gelişen teknolojik dünyanın insanı bağımlı hale getirdiği internet , tüketici alışkanlıklarımızda da değişiklikler yapmaya devam etmektedir. Son yıllarda kullanımı oldukça yaygın olan internet alışverişi tüm dünyayı etkisi altına alan Covid-19 salgını ile evlere kapanan insanların hijyenik olmadığı için nakit para kullanımından da kaçınmaları ile her türlü alışverişlerini internet üzerinden yapmaya başlamalarına sebebiyet vermiştir.
Tüm bu gelişmeler elle tutup görmeden ,denemeden yapılan alışveriş sonrası iade , değişim vb gibi konularda tüketicinin haklarının korunması konusunu gündeme getirmiştir.Bu konu ile ilgili en temel kanunumuz 4077 sayılı Tüketicinin Korunması Hakkında Kanundur. İnternet üzerinden yapılan alışverişlerde tüketicinin haklarını güvence altına alan asıl düzenleme ise Mesafeli Sözleşmeler Yönetmeliği’dir. Yönetmeliğe göre satıcı veya sağlayıcı, tüketici siparişi onaylamadan hemen önce, verilen siparişin ödeme yükümlülüğü anlamına geldiği hususunda tüketiciyi açık ve anlaşılır bir şekilde bilgilendirmek zorundadır. Aksi halde tüketici siparişi ile bağlı değildir.Satıcı veya sağlayıcı, cayma hakkı konusunda tüketicinin bilgilendirildiğini ispat etmekle yükümlüdür. Tüketici, cayma hakkı konusunda gerektiği şekilde bilgilendirilmezse, cayma hakkını kullanmak için on dört günlük süreyle bağlı değildir. Bu süre her halükarda cayma süresinin bittiği tarihten itibaren bir yıl sonra sona erer.
Yönetmeliğin 9.maddesinde yapılan düzenleme ‘’Tüketici, on dört gün içinde herhangi bir gerekçe göstermeksizin ve cezai şart ödemeksizin sözleşmeden cayma hakkına sahiptir.Cayma hakkı süresi, hizmet ifasına ilişkin sözleşmelerde sözleşmenin kurulduğu gün; mal teslimine ilişkin sözleşmelerde ise tüketicinin veya tüketici tarafından belirlenen üçüncü kişinin malı teslim aldığı gün başlar. Ancak tüketici, sözleşmenin kurulmasından malın teslimine kadar olan süre içinde de cayma hakkını kullanabilir.’’ Şeklindedir. Cayma hakkını kullanmak isteyen tüketicinin cayma hakkını kullandığına dair bildirimini cayma hakkı süresi dolmadan, yazılı olarak veya kalıcı veri saklayıcısı ile satıcı veya sağlayıcıya yöneltmesi yeterlidir.
Tüketici, cayma süresi içinde malı, işleyişine, teknik özelliklerine ve kullanım talimatlarına uygun bir şekilde kullandığı takdirde meydana gelen değişiklik ve bozulmalardan sorumlu değildir.Satıcı veya sağlayıcı, tüketicinin cayma hakkını kullandığına ilişkin bildirimin kendisine ulaştığı tarihten itibaren on dört gün içinde, varsa malın tüketiciye teslim masrafları da dahil olmak üzere tahsil edilen tüm ödemeleri iade etmekle yükümlüdür.
İlgili yönetmeliğin ‘’Cayma Hakkının İstisnaları’’ başlıklı 15.maddesinde ise taraflarca aksi kararlaştırılmadıkça bu hakkın kullanılamayacağı sözleşme türleri sıralanmıştır.Tüketicinin istekleri veya kişisel ihtiyaçları doğrultusunda hazırlanan mallara ilişkin sözleşmeler , çabuk bozulabilen veya son kullanma tarihi geçebilecek malların teslimine ilişkin sözleşmeler , tesliminden sonra ambalaj, bant, mühür, paket gibi koruyucu unsurları açılmış olan mallardan; iadesi sağlık ve hijyen açısından uygun olmayanların teslimine ilişkin sözleşmeler , abonelik sözleşmesi kapsamında sağlananlar dışında, gazete ve dergi gibi süreli yayınların teslimine ilişkin sözleşmeler cayma hakkının kullanılamayacağı sözleşmelerden birkaçına örnektir.
Av.GÜLSEBA AKTAŞ
