YARGILAMA SÜRECİNİN ÖNEMLİ PARÇASI :TEBLİGAT
Tebligat , tebligata yetkili makamın belirli hukuki işlemlerden haberdar edilmek için o işlemin muhatabına belli usuller çerçevesinde bildirim yapılmasıdır. Tebligat yargılama sürecinin yürütülmesinde ve sürecin sonlandırılmasında önemli bir yere sahiptir. Yargılamanın taraflarının yargılama sürecinden haberdar olup bu süreçte yapılmış veya yapılacak olan işlemleri öğrenmeleri , kendilerine tanınan haklardan haberdar olup hak kayıplarına uğramamaları açısından tebliğ işlemleri büyük önem taşımaktadır.
Tebligat , Anayasa M.36 da düzenlenen adil yargılanma hakkının gerçekleştirilmesi açısından büyük önem taşımaktadır. Bunun yanı sıra adil yargılanma hakkının bir unsuru olan hukuki dinlenilme hakkının gerekleri de tebligatla sağlanır. Örneğin ; bir kişi kendisine karşı açılan bir davayı , bir icra takibini gönderilen tebligatla öğrenir, bir davaya cevap verme süresi , icra takibine itiraz süresi tebliğ ile başlar gibi daha bir çok örnek vermek mümkündür. Yargılama süreci tebligat ile başlayıp yine tebligatla sona ermektedir.
Yargılama sürecinin uzamaması ve eksiksiz bir şekilde tamamlanması için tebligatların usulüne uygun yapılması gerekmektedir. Usulsüz tebligat hem yargılamayı uzatır hem de yargılama masraflarını arttırır. Tebligata ilişkin temel düzenlemeler 7201 sayılı Tebligat Kanunu’nda yapılmıştır. Öncelikle belirtmek gerekir ki avukat vasıtası ile takip edilen işlerde tebligat avukata yapılır.
Kanunun 10. Maddesine göre tebligat, tebliğ yapılacak şahsa bilinen en son adresinde yapılır. Bilinen en son adresin tebligata elverişli olmadığının anlaşılması veya tebligat yapılamaması hâlinde, muhatabın adres kayıt sisteminde bulunan yerleşim yeri adresi, bilinen en son adresi olarak kabul edilir ve tebligat buraya yapılır.
Tebliğ imkansızlığı ve tebellüğden imtina hallerinde ise yine tebligat kanununun 21.maddesi uyarınca kendisine tebliğ yapılacak kişi veya tebligatı tebliğ almaya yetkili olan kişilerden hiçbiri gösterilen adreste bulunmaz veya tebellüğden imtina ederse tebliğ memuru tebliğ olunacak evrakı, o yerin muhtar veya ihtiyar heyeti azasından birine veyahut zabıta amir veya memurlarına imza mukabilinde teslim eder ve tesellüm edenin adresini ihtiva eden ihbarnameyi gösterilen adresteki binanın kapısına yapıştırmakla beraber, adreste bulunmama halinde tebliğ olunacak şahsa keyfiyetin haber verilmesini de mümkün oldukça en yakın komşularından birine, varsa yönetici veya kapıcıya da bildirilir. İhbarnamenin kapıya yapıştırıldığı tarih, tebliğ tarihi sayılır. Gösterilen adres muhatabın adres kayıt sistemindeki adresi olup, muhatap o adreste hiç oturmamış veya o adresten sürekli olarak ayrılmış olsa dahi, tebliğ memuru tebliğ olunacak evrakı, o yerin muhtar veya ihtiyar heyeti azasından birine veyahut zabıta amir veya memurlarına imza karşılığında teslim eder ve tesellüm edenin adresini ihtiva eden ihbarnameyi gösterilen adresteki binanın kapısına yapıştırır. İhbarnamenin kapıya yapıştırıldığı tarih, tebliğ tarihi sayılır.
Tebligat konusu burada değindiğimizden çok daha detaylı bir konudur ve hukuk sistemimizde de önemli bir yere sahiptir.Hak kaybına uğramamak amacıyla toplumda tebligat bilincinin oluşturulması gerekmektedir.
Av.Gülseba AKTAŞ
