RÖPORTAJ – YAHYA SAĞLIKER

Hipertansiyon tedavi edilmediğinde kalp yetmezliği (enfarktüs), beyin kanaması, felç (inme), beyin ödemi (şişmesi), böbrek yetmezliği,  organ hasarlarına yol açmaktadır.

Kronik böbrek hastaları ile ilgili yaptığı bilimsel çalışmalarla adını tıp literatürüne yazdıran, Ulusal Böbrek Vakfı ve Hipertansiyon Derneği Kurucu Başkanı, tıp alanında, tıp dışı alanda çok sayıda uluslar arası ödüller alan, tıp alanında bir çok kitabı olan Türk bilim adamı Prof. Dr. Yahya Sağlıker, tansiyon, hipertansiyon ve bunların yol açtığı hastalıklar hakkında sorularımızı yanıtladı.

MADALYA ALDIĞI ÜLKELER 

• Amerika Birleşik Devleti – Los Angeles :  NKF-En özgün Nefroloji  çalışması -1982 
• İtalya- Messina Üniversitesi : Uluslararası Nefroloji Altın Malpighy madalyası – 2000 
• Canada- Toronto : Uluslar arası  Nefroloji  Sertifikası – 2000  
• ABD – Orlando : NKF-Uluslar arası Nefroloji madalyası – 2001 
• Çek Cumhuriyeti- Prag : Uluslar arası Nefroloji Sertifikası – 2002 
• Avrupa Birliği Hipertansiyon Uzmanlığı Diploması – 2006 
• Romanya-Honoraris Causa Derecesi-2009 
• Polonya- Lublin ve  Wrocklaw Üniversiteleri : 2 adet

TANSİYON ( KAN BASINCI) NEDİR?

Tansiyon : kalp tarafından pompalanan kanın,  damar duvarlarına ve damar içerisine yapmış olduğu basınç olup mmhg olarak ifade edilir. Yaş, ırk, cinsiyet, fiziksel yaşam koşulları , beslenme alışkanlıkları tansiyonu etkiler.

Normal kan basıncı:  120/80 mmHg

HİPERTANSİYON NEDİR? 

Pompalanan kanın damar duvarına yapmış olduğu basıncın  normal değer üzerinde olması durumudur. 

TANSİYON NE ZAMAN VE NE SIKLIKTA ÖLÇÜLMELİDİR ?

Kan basıncı anlamına gelen tansiyon, kalbin pompaladığı kan miktarı ile ona direnç gösteren damarların çarpımına eşittir. Havanın,suyun, uçak içinin basıncı olduğu gibi insan damarlarının da içinde bir basınç vardır.

Tansiyon ölçerken nelere dikkat etmeliyiz?

• Ölçüm yapılacak olan alet kesinlikle sağlam ve güvenilir olmalıdır. Kalibrasyon ayarları yapılmış olmalıdır. Bozuk alet ile yapılan ölçümler Doktorun uygulayacağı tedavisinde yanlış olmasına neden olacaktır.
•  Yarı dijital aletler tercih edilmelidir. Bilekten ölçen aletlerde hata payı vardır. Pompalı-şişirmeli  tip aletler kişinin kendi kendine ölçüm yapması için uygun değildir. 
•  Tansiyon aletinin üst kola sarılan manşonu, kolun genişliğine, kalınlığına uygun genişlikte olmalı. Manşon uygunsuzluğu hatalı ölçüme neden olacaktır. 
• Tansiyon ölçerken mutlaka aynı alet kullanılmalıdır. 
• Mümkünse her iki koldan tansiyon ölçülmelidir. Kollar arasında farklılık olabilir. Tansiyonun yüksek çıktığı koldan ölçümlere devam etmek en doğrusudur. Kollar arasında fark yoksa sağ koldan ölçülebilir.
•  Tansiyon ölçülmeden önce 10 dakika kadar dinlenilmelidir. Oturarak ölçüm yapılmalı ve kol boşlukta olmamalı, sabit bir yere ( örneğin masa ) dayanmalıdır.

Eğer kan basıncı normalse 120/80(Normal) haftada iki defa ölçülmelidir.Örneğin salı,cuma.

Skalaya göre birinci derecede 140/90 ve üzeri (ILIMLI) hipertansiyon varsa, sabah akşam ölçülmelidir.

İkinci derecede ise 160/100 ve üzeri ( ORTA-CİDDİ) hipertansiyon varsa  sabah aç, öğleden sonra 14.00 gibi ve akşam, aç ölçülmelidir.

Üçüncü derece ise 180/110 ve üzeri ( AĞIR) hipertansiyon daha sık takibi gerekir. İkinci dereceden yapılan ölçüme ilave olarak gece yatarken de ölçülmelidir.

HİPERTANSİYON TEDAVİ EDİLMEDİĞİ VE KURALLARA DİKKAT EDİLMEDİĞİ SÜRECE YOL AÇABİLECEĞİ HASTALIKLAR NELERDİR?

Hipertansiyon tedavi edilmediğinde çok önemli ve çoğu zaman geri dönüşümü olmayan organ hasarlarına yol açmaktadır.

• Kalp yetmezliği ( enfarktüs)
• Beyin kanaması, felç (inme), beyin ödemi (şişmesi)
• Böbrek yetmezliği, üre hastalığı (erkenden önlem alınmazsa diyaliz kaçınılmazdır), albumin hastalığı(idrardan fazla protein atılımı)
• Göz dibi kanamaları, görme bozuklukları ve körlük
• Büyük damarların tıkanması ve bacağın kesilmesi (örneğin kalp şah damarı, karın şah damarı, bacak damarları)
  
  

HİPERTANSİYON NASIL KONTROL ALTINA ALINIR ?

Tansiyon hastaları öncelikle şunu bilmelidir. Nasıl ki  hipertansiyon ( yüksek tansiyon) çok önemli bir hastalıksa, tansiyonun düşüklüğü de çok önemli bir hastalıktır ve tansiyon hastalıkları bir uzmanlık dalıdır. Hipertansiyon uzmanlığı ( diploması) olan doktora  gitmek çok önemlidir.

TANSİYONU KONTROL ALTINA ALMAK İÇİN NE YAPMALIYIZ ?

• Tansiyonu belirli aralıklarla düzenli ölçtürmek.
• Stresten uzak durmak,stresli ortamlardan uzak durmak.
• Yaşam şeklinin değiştirilmesi ( sigarayı bırakmak, ideal kiloya gelmek, kullanılan tuzu azaltmak, spor yapmak, alkol alınımını azaltmak, vb.)
• Burun, göz, kulak damlaları, kortizon ve hormon içeren ilaçları dr. Kontrolünde ve gerektiği kadar kullanmak.
• Rastgele ilaç kullanmamak, mutlaka hipertansiyon uzmanının kontrolünde ve zamanında ilaç kullanmak.
• İlaçları asla doktordan habersiz bırakmamak
  

Röportaj : Özlem PEKDURANER

Facebook

Pinterest

Twitter

Linkedin

VK

Tumblr

Digg