TÜRK MÜZİĞİ MAKAMLARININ ŞiFASI

  Meragali Abdulkadir ile başlayan Türk Sanat  Musikisi Osmanlı İmparatorluğu döneminde altın çağını yaşadı.Bu  müzik türü 15. yüzyılda özellikle psikoloji bozuk,ruhsal sorunlar ve fiziki sağlık  sorunları yaşayan hastalar için şifahane veya bimarhane ismi ile Tıp hastanelerinde ve külliyelerde bir özel odada sahne ayrılarak ince sazlarla tedavi edilmiş özel önem verilmiştir.Avrupada ortaçağda  ruhsal sorunlar yaşayan hastalar yakılırken bizde ise bu şifahanelerde tedavi ediliyordu.

Her makam farklı ruhsal ve bedensel hastalıklara iyi geliyordu. Burada uzun uzun konuyu bir tarihçi edasıyla ya da tez konusu gibi detaylandırmak tarih ve musiki bilimcilerine haksızlık olur ve de okurlarımızı da  sıkmayalım.Makamların şifa verdiğinden Farabi,Evliya Çelebi sık sık eserlerin de bahşetmiştir. Sultan Beyazıt Han bu tedavinin en çok üzerine eğilen ve önem veren padişahtır.

  Türk Tabipler Birliğinin  web sayfasındaki Dr. İbrahim Oktay tarafından araştırılıp  kaleme alınan kaynak yazıya göre aşağıda hangi makamların hangi hastalıklara iyi geldiği ile ilgili bilgileri de Dr.İbrahim Oktay’da Sultan II. Beyazıt Külliyesi, isimli kitabının yazarı Doç. Dr. Ratip KAZANCIGİL ‘i kaynak göstererek yazmıştır yazısını  buna göre :

Ruhun da bedenin de gıdası müziktir.

Raks makamı, felce, epilepsiye iyi gelir.

Irak makamı, çocuklarda menenjit ve afagan hastalıklarına iyi gelir.

İstafahan makamı, zihni açar, zekayı arttırır, gönül tazeleyicidir,üşüten ve ateş verici hastalıklardan korur.

Zirefgen makamı, çocukların dimağından kaynaklanan, fasial felç, felç ve sırt ağrısı, eklem ağrıları, kulunç hastalıklarında faydalıdır.

Rehavi makamı, çocukların tüm baş ağrılarına faydalı olup, burun kanamasına, fasial paralizi, felç ve balgamdan ileri gelen hastalıklar.

Büzürk makamı, beyin ve kulunç hastalıklarında, güçsüzlüğü gidermek ve düşünceyi yönlendirmekte, sevdayı defedici ve tehlikeden korkma hususunda faydalı.

Zengube makamı, çocuğun kalp hastalıklarında, menenjit ve beyni ilgilendiren hastalıklarda, mide ve karaciğer hastalıklarında faydalı.

Hicaz makamı, çocuklarda görülen idrar zorluğuna, erişkin erkeklerin seksüel yönden exite edilmesinde etkili.

Buselik makamı, kulunç ve kalça ağrısı, soğuk baş ağrısı ve çeşitli göz hastalıklarında faydalı.

Uşşak makamı, küçük çocukların kulağına güzel sesle okunursa, çocukların uykusunu getirmesi ve naz uykusunda dinlenmeye etkisi olup, yetişkin erkeklerde meydana gelen ayak ağrılarına faydalıdır.

Hüseyni makamı, çocukların karaciğer ve kalp hastalıklarında beden ısısını düşürmede, mide hararetinde ve ergin erkeklerde gizli humma ve 4 günde bir gelen ayak ağrılarına faydalı.

Neva makamı, ergenlik çağına gelmiş çocuklarda meydana gelen, urk-un nisa hastalığı ve kalça ağrısına faydalı olup gönül okşayıcı bir makamdır.

Aslında bu konu çok derin ve ilgilenenlerin araştırıp irdelemesi gereken bir konu ve branşıdır.Köşemizde uzun uzun yapamayacağımız için sizden af diliyorum.

Ama musiki dinlemeye gittiğiniz yerlerde istek eser talebiniz olursa işinize yarar diye düşünüyorum…

Hepinize musiki dolu, sağlıklı ve eski normalden daha güzel  bir yaşam diliyorum.

Murat Hakan Doba